Іздеу нәтижесі
Корпус көлемі: 22 223 құжат, 23 443 589 сөз
«олардың»
о-лар-дың
о - дауысты, жуан, ашық, еріндік, тіл арты л - дауыссыз, үнді, ызың, ауыз жолды, тіл ұшы, жуысыңқы а - дауысты, жуан, ашық, езулік, тіл арты р - дауыссыз, үнді, ызың, ауыз жолды, діріл, тіл ұшы, жуысыңқы д - дауыссыз, ұяң, тіл ұшы, тоғысыңқы ы - дауысты, қысаң, езулік, тіл арты ң - дауыссыз, үнді, шұғыл, ызың, мұрын жолды, тілшік, тоғысыңқы
12893 құжат табылды
-
Н. Ә. Әміреев, З. Уралова, Р. Кәрімбаева. ЖАЗУ ТІЛІН ДАМЫТУДЫҢ АЛҒЫШАРТТАРЫ
Әр түрлі диалектіде сөйлейтін қытайлықтар идеограммада берілген ай мен күннің суреттерін әрқалай дыбыстаса да, олардың бір ұғымды білдіретінін анық түсінеді.
Алғашында олардың назары жазылатын ойдың мазмұнына емес, жазылатын сөздегі дыбыстардың құрамына, олардың жазылу формасына, ол сөздерді қалай жазу керектігіне бағытталады.
Алғашында олардың назары жазылатын ойдың мазмұнына емес, жазылатын сөздегі дыбыстардың құрамына, олардың жазылу формасына, ол сөздерді қалай жазу керектігіне бағытталады.
Жазылатын сөздерді іштей қайталап айту сөз құрамындағы дыбыстарға анализ жасауды, олардың бір-бірінен ерекше жазылуын ажырата білуді жеңілдетеді.
Бұл олардың өз ойын тиянақты жеткізу үшін лайықты сөз таңдауға, оқырман талғамын қанағаттандыру үшін ойды жеткізудің оңтайлы түрін іздеуге аса мән бергендігін аңғартады.
-
Г. Т. Болат. ҚАЗІРГІ ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕГІ БУДАН АТАЛЫМДАРДЫҢ ТІЛДІК СИПАТЫ
Будан атаулар санының бірден артуының лингвистикалық, экстралингвистикалық себептерін анықтап, олардың жасалу жолдарын, мағыналық және құрылымдық ерекшеліктерін көрсету өте маңызды іс.
Тілде бар лексикалық құралдар мен сөзжасам механизмдері адамға олардың ой-пікірін қанағаттандыратын жаңа лексикалық бірліктерді құру үшін пайдалануға мүмкіндік береді.
Кірме сөздердің қазақ тіліне берік кіргеннің дәлелі олардың қазақ грамматикасының ережелеріне бағынып, ыңғайлануы.
Кірме сөздер жаппай қолданыста бола отырып, тілде олардың қатысы арқылы жаңадан сөз жасалуының кепілі бола алады.
Олардың таралуы қазіргі коммуникация саласындағы қажеттіліктерге байланысты.
-
М. Ғ. Ғабдулина, Ж. Т. Қадыров, Г. К. Синбаева. КӨРКЕМ ШЫҒАРМАДАҒЫ АНТОНИМДІК ҚАТЫНАСТАР
Көркем шығарма тілінде кейіпкер іс-әрекетін, олардың мінез-құлқын суреттеуде антонимдердің стильдік жүгі ерекше.
Антонимдердің тағы бір қасиеті – олардың кез келген сөзбен тіркесе бермей, талғап, таңдап қолдалатындығында.
Кейіпкер іс-әрекетін, олардың мінез-құлқын, айналадағы заттар мен құбылыстардың сапа-сынын, мөлшер-көлемін қатар қойып салыстыруда қарама-қарсылыққа негізделген антонимдік жұптар ерекше рөл атқарады.
-
С. Б. Даутова, Б. Р. Оспанова. ҚАЗАҚ ӘДЕБИЕТІНІҢ КӨРКЕМ-ЭСТЕТИКАЛЫҚ ФЕНОМЕНДЕРІ АДАМЗАТТЫҢ МӘДЕНИ-ТАРИХИ ТРАНСФЕРТТІҢ ТӘЖІРИБЕСІНІҢ БЕЙНЕСІ
Солай бола тұра, бинарлық оппозицияға жатпайтын, яғни екі мәдениет есепке алынады, олардың біреуі мәдениет қабылдаушы (культура-реципиент) ретінде міндетті түрде пайымдалынады, бірақ оның құрылымы айтарлықтай тым күрделі болып келеді.
Бұған мәдениет трансферасына жол-жөнекей қосылған факторларды зерттеуді де қосуға болады: ықпал етуші және қабылдаушы мәдениеттердің өзара қатынастарында әрқашан қандайда бір «үшінші» (көп жағдайда олардың саны молырақ) фактор бар болады.
Және осы жерде тарихи семантикаға мәдениет трансферасы теориясының тап өзі көмекке келеді, ол терминдердің әрқайсына соншалықты тарихилық сипат жасамаса да, оларға соншалықты «мәдениеттік орын алмасуына», яғни олардың бір мәдениеттен екіншісіне «импортталуы» кезінде туындайтын семантикалық дамып- жетілулеріне баса назар аударады.
Сонымен қатар бұл ретте арнайы мән беріліп отырған «шегара» сөзі жай ғана маңызды емес, өзінің «ішкі формадасындағы» әр түрлі парасатты ұғымдардың принципті түрде молдығымен және олардың өзгермелілігі мәдениет динамикасын қабылдауддағы ракустардың көпбейнелігімен ерекшелінеді.
-
Қ. С. Ерғалиев, Қ. Агинбаева, С. Ж. Ерғалиева. ЭТНОГРАФИЗМДЕРДІҢ АУДАРМАДАҒЫ КӨРІНІСІ (ТУЫСТЫҚ АТАУЛАР НЕГІЗІНДЕ)
Мысалы, нопаль (кактус түрі), кебрачо (ағаш түрі) не грапа (арақ түрі) сынды испан сөздеріне аудармада олардың тектік тіларалық кактус, ағаш, арақ гиперонимдері сай келеді.
-
М. Т. Есматова, Ж. Т. Қадыров, Г. С. Казыбаева. С.МҰҚАНОВ ШЫҒАРМАЛАРЫНДА КЕЗДЕСЕТІН БЕЙВЕРБАЛДЫ АМАЛДАРДЫҢ ҚОЛДАНЫСЫ
Мұқановтың «Адасқандар» романындағы, «Балуан Шолақ» повесіндегі бейвербалды амалдарды қарастыру барысында олардың мәтіндегі қолданысына тоқталамыз.
Коммуниканттардың дауыс екпінін, тонын, жиілігін, ырғағын байқау олардың ойы мен сезімдерінен хабардар болу үшін маңызды.
Олардың ішіне «просекмика» (латынның «жақындап келемін», «жақындадым» деген мағынаны білдіретін «proximo» сөзінен шыққан) іскерлік әңгіме кезінде арақашықтықтың қалай сақталатынын, оның қандай мән беретіндігін зерделейді.
-
Н. Қ. Жүсіпов, Г. К. Шахажанова. ҚАЗАҚ ФОЛЬКЛОРТАНУ ҒЫЛЫМЫ ЖӘНЕ С. ҚАСҚАБАСОВ ЗЕРТТЕУЛЕРІ
Себебі жанрлардың да, сюжеттер мен мотивтердің де пайда болуы ғана емес, сондай-ақ олардың өмір сүруі мен өзгеру, даму жолдары да тұрмыспен, болмыспен тікелей байланысты.
Осыдан барып шығатын олардың пайда болуы мен өмір сүру кейпінің өзгешелігі.
-
Б. Қ. Қапасова, С. Т. Елікпаев, Р. О. Жұманбаева. ЭТНОГРАФИЯЛЫҚ САРЫНДАРДЫҢ БЕРІЛУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Мақала авторлары көне аңыздар мен олардың сілемдерінің ұлт танымы үшін маңызды танымдық құрал екендігін кейінгі әдебиеттегі шығармалар арқылы талдап анықтаған.
Аңыз әңгімелердегі кейіпкерлер мен оның қоғамы, олардың танымы мен түсінігі, қоршаған ортасымен қарым-қатынасы туралы зерттеулер мен жаңа пікірлер қажет екені белгілі.
Екі кітаптан тұратын «Дулығада» көшпелі тайпалар тарихында ескі замандардан есімдері тасқа жазылып, қағазға түскен сонау арғы бабаларымыз бен олардың еңбектері жазылған.
Олардың бойындағы өршілдік пен намыс өзінде жоқты – кемістік деп қабылдамайды.
-
М. С. Кулахметова, М. А. Рамазанова. ҚАЗІРГІ ТІЛ БІЛІМІНДЕГІ ДИСКУРС МӘСЕЛЕСІ
сөзінен textus – мата, өру) – бұл «мағыналық байланыспен біріктірілетін таңбалы (вербалды) бірліктердің жүйелілігі, олардың негізгі қасиеттері байланыстылық пен тұтастық болып табылады» [2, 507].
discours – сөйлеу) – бұл экстралингвистикалық- прагматикалық, әлеуметтік-мәдени, психологиялық және басқа да факторлармен жиынтықтағы байланыстырылған мәтін; адамдардың өзара қарым-қатынасына қатысатын компонент ретінде және олардың санасының (когнитивтік үдерістер) компоненті ретінде қарастырылатын сөйлеу тілі; «өмірге сіңген» сөйлеу тілі.
Бенвенист жағдайларды ғана емес, «ой нысаны» болып табылатын оқиғаларды, деректерді білдіретін дискурс белгілері құрылымының әртүрлілігімен және олардың мағынасымен ерекшеленеді» [6].
Дискурс элементтеріне ол айтылатын жағдайларды, олардың қатысушыларын, перформативті ақпаратты және «жағдай еместі», яғни экстралинвистикалық факторларды – дереккөз түрін, тақырыбын және мәтін дербестендіруді жатқызады.
Социолингвистика тіл білімі, әлеуметтану және әлеуметтік психология түйіскен ғылыми пән ретінде дискурсты адамдардың қандай да бір әлеуметтік топқа жататындығы тұрғысынан немесе қандай да бір әлеуметтік-сөйлеу жағдайына қатысты қарастырылатын олардың қарым- қатынасы ретінде зерттейді.
Бірақ олардың арасындағы қатаң шекаралар жоқ, олардың аралас келуі туралы айту заңды.
Бірақ олардың арасындағы қатаң шекаралар жоқ, олардың аралас келуі туралы айту заңды.
-
Қ. С. Құлманов, М. Б. Нұртазина, Ә. Құрмашқызы. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА МАСС-МЕДИАЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУДЫҢ ҚЫРЛАРЫ
Масс-медиалық лингвистикада ақпараттық себеп (newsbreak, inject, ақпараттық себеп) – бұл кем дегенде екі фактор қызмет ететін дискурсивті- коммуникативтік оқиға түрі: 1) әлеуметтік маңызы бар күйзелістерді тудырған осы қоғамдастық үшін маңызды нақты тұрмыс оқиғасының фактісінің өзі және 2) болмыстық құбылыстан (болмыстан) туынды конструктивтік, мұнда со – префиксі – медиадискурс үшін маңызды мағынаны қамтитын, белгілі бір қоғамдастықтың «бірлескен әрекеті» – медиадискурстегі оқиға – және ерекше мағынасы бар: адамдардың бір мезгілде қатар өмір сүруі мен өзара әрекеттесуі ғана емес, сонымен қатар олардың жанасуы