Осыған байланысты, бұл диссертация тақырыбы аталған мәселелерді теориялық тұрғыдан зерттеумен байланысты болғандықтан, жұмыс қазіргі заман үшін өзекті болып табылады.

Бірақ қазіргі діндегі теософиядағы, діни философиядағы құдай болмысы үшін сабақтастық түсінігі қолданылмайды, себебі, құдай жалғыз, ол біреу, сабақтаспайды, ұрпағы да болмайды.

Оның мәнін ашып алу үшін, алдымен, ұлттық бірегейлік ұғымын, біз, концепт ретінде қарастырамыз.

Бұл да ұлт өкілі болған субъекті үшін ұлттық физиологиялық-психологиялық-ділдік ұлттық бірегейлікке ұрпақтар сабақтастығы арқылы ұмтылудың бүтін мен бөлшек қатынасындағы бөлшектер болып табылады.

Ұрпақтардың қоғамдық өмірде әлеуметтенуі үшін салт-дәстүр мен әдет-ғұрып институты конондалған ережелер түрінде белгіленген.

Осы жолдар бірнеше ғасырлар бойы Түркі халқының рухтануы үшін қажетті және ұрпақтар сабақтастығы арқылы сақталған қағида болып айшықталды.

Дереккөздерде Ғұндар жайлы былай делінген: «Шаньюй ертемен күнге табыну үшін, кешке қарай айға табыну үшін шығады».

Дереккөздерде Ғұндар жайлы былай делінген: «Шаньюй ертемен күнге табыну үшін, кешке қарай айға табыну үшін шығады».

«Жеті атаңды білмей қалсаң әке кіретін жерден тесік таба алмайтын, жетесіз баланы өсіргені үшін.

Бұрын қазақ оқымаса да таза қанды ұрпақ тарату үшін салт-дәстүрге жеті атаны енгізген.

Қазір біз оқып, тоқысақ та ата-бабамыздың жолын ұмытудамыз, ол үшін кәсіптік білім тоқып, диплом алмай тұрып, адамгершілікті үйреніп алғанымыз жөн.

Сондықтан, сабақтасқан ұрпақтар үшін өмір сүрудің дәстүрлі жолы болып белгіленгендіктен, олар діни сенімдерді тарихи жадыда тасымалдаушылар ғана болып табылады.

Адамзат өмір сүріп жатқан қоғамды мейлінше жақсы жаққа өзгерту, реттеу үшін жиһадтың басты қағидаларын негізге ала отырып, қол жеткізуге болады.

Сол үшін бұл еңбекте «жиһад» сөзі көптеген мағына беретіндігін және оның классикалық ислам ғалымдары бекіткен негізгі концепциясы әрбір қоғамды ілгерілетуге игі ықпалын тигізетіні туралы жан-жақты талқыланады.

Сондықтан бүгінде аталған терминдерді исламның негізгі қайнарларымен байланыстырып, талдау, ақ пен қараны ажыратып, бейбітсүйгіш ислам дінін түрлі догмалардан арылтып, исламофобиясына тойтарыс беру үшін кешенді түрде еңбектер жасау керек.

Бұл қара даққа малынған таза дінді әлемдік аренада ақтап шығу үшін және адамзаттың санасына тереңдеп тамырланған жиһадқа қатысты теріс стереотиптерді анықтауға септігін тигізеді.

Осы тұрғыда адамзат қоғамын барынша тұрақты әрі қауіпті ету үшін ислам «жиһад» концепциясындағы (тікелей, буквалды) соғыс түсінігін ең соңғы кезеңде қолданады.

Осылайша, жиһад фундаменталистер үшін моралды догманың қайнар көзіне айналып отыр.

Бұл күрес түрі өмірдің соңына дейін жалғасатыны үшін үлкен жиһад болып табылады.

Империя үшін мұсылмандар христиандардың қас-дұшпаны ретінде танылып, олардың көбеюіне жанжақты жол бермеу жоспарлары құрылды [3, 152-б.].

Осы тұста тұтастық пен бейбітшілікті сақтап қалу үшін ондай іріткі салушыларға қарсы соғысу міндетке айналған болатын.

Ал, адамзат құқығын қорғайтын Еуропалық конвенция өз кезегінде адамдарды барлық жағынан құқығын қорғау үшін құрылған.

Сол үшін оған дұрыс анықтама беру арқылы біз жиһатдың жоғарыда аталған мәселелердің шешімін табуға ықпалы бар екенін көрсетіп, оны халықаралық саяси жүйеге енгізуге болатынын тілге тиек еткіміз келеді.

Сол үшін бұл жерде жиһадтың әмбебап құндылығы осындай қоғамға қарсы жөнелтілген барлық келеңсіздіктерге қарсы тұруға бағытталған иммунитетті қалыптастырып, қоғамның тұрақтылығы мен бейбітшілігін сақтауға ықпал ете алары сөзсіз.

Екіншісі, ұжымдық топқа қатысты яғни, қоғамда халықтың игілігі үшін жасалатын амалдарда ықылас таныту, әділдік орнату, ынтымақтастық арттыру, адамзат құқығын қорғау, пайдалы әлеуметтік жобаларды іске асыру және терроризм мен экстремизм секілді дерттердің алдын алу болып табылады.

Ұлы Абайдың өзі қара сөзінде адам кемелдікке жету үшін алдымен өзінің бойын тәрбиелеу керектігі турасында, бойдағы моралды қасиет ұяттан тұратыны туралы былай деген: «Адамшылыққа кесел қылық, қатеден, яки нәпсіге еріп ғапылдықтан өз бойыңнан шыққандығынан болады» [11, 41-б.].

Өйткені, жақсының да, жаманның да басты себебі адам екенін ескерсек, адамның адам болып қалыптасуы қазіргі келеңсіздіктерге толы қоғам үшін ауадай қажет.

Oл тeк адамның адамгершілігінің белгісі eмec, әдеттегі aйтылғaн жаман қасиеттерден тыйылу үшін қажетті болып табылатын асыл қасиеттер.

Дүниені өзінен кейін тау етіп үйіп тастауды мақсат тұтпай мағыналы ғұмыр кешу үшін жинау керек.

Aбaйдың oйшылдық мұрacын игеруге, мeңгeріп, таным парасатымызға салу үшін әр aдaмның тынымcыз oй eңбeгi қажет.

«Ел үшін туар ер озар» демекші, қазақ халқының маңдайына біткен біртуар тұлғалардың тағылымды өмір жолдары мен көрнекті ерен еңбектері ел тарихының беттерінде алтын әріптермен жазылып қана қоймай, мәдениетіміздің зор, рухани құндылықтарымыздың берік болуына ықпал етуде.

Мені тұтқынға алу үшін, Устав бойынша, заңды түрде партиядан шығару керек.

Шығармадағы Тұрар образы — жазушы үшін сондай қадірлі бейне – образ деуге әбден келеді.

Сол үшін Сталин жолдастың өзі саған жазбаша ескерту жасамап па еді?

Рысқұлов ұлты, Отаны үшін қасық қаны қалғанша күресетін адам.

Мұртаза бұл көріністі былай суреттейді: «Ескендір, бауырым, ұлым, мен өмір бойы әділдік үшін күрестім.

Сонымен қатар, табиғаттағы тепе-теңдік осы төрт элементтің айналымына байланысты деп саналды, сондықтан олардың ластануы табиғат тәртібін бұрмалауға әкеледі – сол үшін де оны кірлету күнә деп саналады.

Осы діни бұйрықтың негізінде зороастрдықтар ағынды суларды төгу үшін үйлерінде құдық қазудан аулақ болған.

Парсы мемлекеті дүниеге келгенімен ол тұста парсы тілі мемлекеттік деңгейге көтерілу үшін де әлі көптеген уақыттар қажет болатын.

Фольклор ғылымы үшін кез келген халықтың әдет-ғұрпы мен салт-дәстүрінде орын алған көне дәстүрдің жұрнағы мен әлдеқашан ұмыт боп қалған көне ұғымдар мен ырымдардың халық жадында сақталынып қалуымен қатар оның өзгеріске түсу себептерін зерттеу аса маңызды болып саналады.

Сол үшін де көшпелі өмір салтын сақтап қалған тайпалардың әдет-ғұрпын зерттеу арқылы көне кезеңдердегі киелер мен ата-баба культін анықтауға жол ашылады.

Кезінде бірі Иран жеріне енді бірі Үндістан жеріне барған соң олар өз діндерін жаю үшін миссионерлер сияқты діни мистикамен бармағандығы белгілі.

Себебі олардың тұтастанып, іргелі мемлекет құрып, өзінің мәдениеті мен діні өркендеген, экономикасы дамыған басқа державалармен терезесі тең мемлекет құру үшін әлі де мыңдаған жылдар керек болатын.

Ол атты Геродотқа қайтып беру үшін алдымен қыз оған мынадай шарт қояды: «Егер сен менімен жақындасып, сенен бала сүйетін болсам ғана байлаудағы атыңды өзіңе қайтарамын» [1, 21-б.] – дейді.

Іздеген атын қайтарып алу үшін Геракл бұл шартқа келісім береді.

Кир патшаның массагет патшасы Томирис ханыммен арадағы соғыста Кирдің қазаға ұшырауы, оны Томиристің қан толтырылған местің ішіне салып қаза тапқан баласы үшін парсылардан кек алуы туралы болған оқиғаларды Геродоттың «Тарих» атты шығармасынан білеміз.

Ол үшін ең алдымен көптілді маманды даярлау қажет.

Демек өзімізден озық тұрған жұртпен деңгейлес болу үшін де оның тілін меңгерудің маңызы зор.

Қазіргі уақытта көптеген Еуропалық университеттерде CLIL-де сабақ беру үшін мұғалімдердің біліктілігін арттыру курстары бар.

Оқытуда осы технологияны қолданған мұғалімдер үшін еуропалық біліктілік шеңбері құрылған.

Тұңғыш президентіміз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев өз жолдауларында көп ұлтты қазақстандық қоғамы үшін үштілділіктің дамуы мен маңыздылығы туралы сан рет айтқан болатын.

Қазақстандықтар үшін үш тілдің бірлесуі өте маңызды, себебі, уақыт талабына жауап қайтарғандай, глобальді әлемге белсенді бағытталған қоғамның өмірлік қажеттілігі ретінде қалыптасты.

Ал әлемге еркін қанат қағу жаратылыстану бағытындағы мамандықтарды кеңінен зерттеп, танып білу үшін, әлемдік білім саласындағы өзгерістерден дер кезінде хабардар бола отырып, дұрыс шешім қабылдау мақсатында химия, биология, физика, информатика пәндерінің ағылшын тілін кіріктіре оқытылуы маңызды.

Біз зерттеу үшін ең алдымен бүгінгі таңда осы ағылшын тілін кіріктіріп оқыту мәселесі өзекті болғанына қарамастан, жағдайы қандай екенін білу үшін жоғары оқу орнының студенттерінен сауалнама алдық.

Біз зерттеу үшін ең алдымен бүгінгі таңда осы ағылшын тілін кіріктіріп оқыту мәселесі өзекті болғанына қарамастан, жағдайы қандай екенін білу үшін жоғары оқу орнының студенттерінен сауалнама алдық.

Сауалнама әсіресе,ағылшын тілінің жаратылыстану бағыты мамандары үшін маңыздылығын анықтау мақсатында Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінің жаратылыстану бағытындағы ағылшын-қазақ топтарындағы 1-ші, 2-ші және 3-ші курс студенттерінен алынды.

Бұл – қазіргі қоғам үшін үлкен мүмкіндік.

Елімізде көпұлтты және көпмәдениетті ортада белсенді әрі тиімді өмір сүруге мүмкіндігі мол, өзге мәдениеттерге түсіністік пен және құрметпен қарай алатын, бейбіт және ынтымақтастықта өмір сүруге бейім, бәсекеге қабілетті маман қалыптастыру

Мақсатқа жету үшін берілген жұмыста білім берудегі рухани дүниетаным мен руханилық мәселесіне байланысты кейбір қорытындылары қарастырылады.

Ұғымды ашу үшін Scopus, Science Direct, Jstor және РИНЦ бойынша алынған ғылыми әдебиеттерді шолу әдіс ретінде қолданылып, аталмыш еңбектерде қолданылған материалдар назарға алынды.

Өтешова педагогика ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін алу үшін дайындалған диссертациясында халық тағылымы материалдары негізінде жоғары сынып оқушыларының дүниетанымын дамыту үрдісін теориялық тұрғыдан негіздеп, әдістемесін жасайды.

Соңғы жылдары педагогика және психология ғылымдары үшін адамның рухани дүниетанымы мәселесі қызығушылық туындатып отыр.

Ол қазақ грамматикасын анықтау үшін қазақ тіліндегі ғылыми терминологияның негізін әзірледі.

Мұғалімдер өз дүниетанымын дамыту және оқытушылық тәжірибеде әріптестері, мектеп, оқушылар, отбасына ықпал ету үшін көбеюші императив ерекше әсер етеді.

Ол үшін оқушылардың тұлғалық дамуы, ұстаз бен оқушы арасындағы ашық және демократиялық қатынастардың орнауы, оқушылардың өмірлік тәжірибесінің қалыптасуы, оқушылардың бойында өзгелердің мәдени құндылықтарын сыйлауы секілді дағдыларын жүйелендіреміз.

Мәселені дәйектеу үшін Платон, И.А.

Заховаеваның тұжырымдамасы назарымызды қажет етеді: «Философия үшін тәрбие мен білімнің мағынасы (идеясы) маңызды, бұл тиістілік туралы сауал: білім өз мағынасына қарай қандай болуы тиіс, білімнің идеясы қандай болуы тиіс?

Осылайша: а) білім мен данышпандық қайнар – көзінің болуы өз ішімізде; б) оның ақыл-ой шегінен трансценділігі; в) бұл қайнар-көзге тікелей тәжірибенің адам үшін қол жетімділігі айқындалды.

4) ар-ұждан, ұятты сезіну, өзінің және қоршаған адамдар алдында өз мінез-құлқы үшін адамгершілік жауапкершілігін түсіну;

8) өзі үшін ғана емес, басқалар үшін де өмір сүруге ұмтылыс;

8) өзі үшін ғана емес, басқалар үшін де өмір сүруге ұмтылыс;

- тәрбиеленушілерді бағалау мұқтаждығы, ең алдымен олардың дұрыс жақтарын байқау, алғыс білдіру, жетістіктері үшін мақтау, өзін-өзі дамытуды алға бастыру;

Бірақ, қоғам үшін білімін әрі қарай шығармашылық тұрғыдан жетілдіретін, рухани дүниетанымы арқылы рухани көзқарас қалыптастыруға қабілетті болашақ мұғалімдерді тәрбиелеу маңызды болмақ.

Аталған заңды және Қазақстан Республикасы Президентінің жолдауларын орындау үшін Үкімет мәжілісінде білім беру үдерісі, денсаулық сақтау мәселелері түрлі деңгейдегі мамандар мен басшылардың қызу талқылауына айналып, жетекші ғалымдардың назарын аударды.

Сондықтан арнайы дәрігерлік топ студенттері үшін инновациялық педагогикалық технологияларды әзірлеу және енгізу қажет, ол дене тәрбиесінің маңызды міндеттерінің бірі болып табылады.

Дене тәрбиесі арқылы студенттерде өз мүмкіндіктеріне саналы қарым-қатынас қалыптасады, ағзаның толыққанды жұмыс істеуі үшін қажетті дене жүктемесінің алынуына, сондай-ақ дене жаттығуларымен жүйелі түрде шұғылдануға деген қажеттілік пайда болады.

Дене мүмкіндіктері шектеулі студенттер үшін ЖОО жағдайында сауықтыру білім беру ортасын құру өте маңызды.

Бейімдік дене тәрбиесі қоғамның барлық мүшелері үшін тең жағдай жасауға мүмкіндік береді, олардың қоғамдық, мәдени, дене шынықтыру-спорт өміріне қатысу мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

Ұйымдастыру-педагогикалық жағдайларды жүзеге асыру үшін Қорқыт Ата университетінде жүзу бассейні бар спорттық кешені пайдалануға берілді, ауру ерекшеліктерін есепке алатын жабдықтар алынды.

Дәрісханалық жүктеме практикалық сабақтар үшін қарастырылған сағаттарды қысқарту есебінен азайтылды.

Құрамдық элементтер келесі міндеттерді көздейді: бейімдік дене тәрбиесінің белсенді компоненті ретінде және оқу үдерісінің сапасын арттыру үшін модульдік-рейтингтік жүйені енгізу; дене жүктемесін оңтайландыру есебінен дене тәрбиесі жүйесін жетілдіру, денсаулық жағдайын түзету үшін рекреациялық бағдарламаларды әзірлеу; жеке тұлғаны дамыту құндылықтарын, салауатты өмір салтын қалыптастыру.

Құрамдық элементтер келесі міндеттерді көздейді: бейімдік дене тәрбиесінің белсенді компоненті ретінде және оқу үдерісінің сапасын арттыру үшін модульдік-рейтингтік жүйені енгізу; дене жүктемесін оңтайландыру есебінен дене тәрбиесі жүйесін жетілдіру, денсаулық жағдайын түзету үшін рекреациялық бағдарламаларды әзірлеу; жеке тұлғаны дамыту құндылықтарын, салауатты өмір салтын қалыптастыру.

Оның мақсаты рейтингтік жүйеде сапаны кешенді бағалаудан тұратын жинақтау болып табылады және оқудың барлық кезеңінде студенттердің жүйелі жұмысын жетілдіру үшін қолданылады.

Бассейнде гипоксикалық мүмкіндіктерді дамыту үшін тыныс алу кідірісі бар жүзу жаттығулары орындалды.

Мұғалім дене тәрбиесінің рөлін және студенттің денсаулығын нығайту үшін шыңдау, рационалды тамақтану, өзін-өзі бақылау, өзіндік жаттығуларды орындауға бағытталған (шаңғымен серуен, мөлшерлі жүру және жүгіру және т.б.) жан-жақты қалыптасқан теориялық білімі болуы қажет.

Алайда, сауықтыру шараларын іске асыру үшін істелінетін әрекеттің қайда, неге бағытталғандығын ғана емес, фактордың өз табиғатын да білу керек.

Қатты тоңып қалмау үшін судың немесе ауаның температурасын күрт төмендетуге болмайды, бірақ, сонымен бірге аз ғана төмендету шынығуға септігін тигізе қоймайтынын есте ұстаған жөн.

Оқу үдерісінің барлық субъектілерінің қызметін біріктіруге мүмкіндік беретін дене шынықтыру-сауықтыру қызметіне интегралдық қажеттілік негізінде тірек-қимыл аппараты зақымданған студенттер үшін бейімдік дене тәрбиесінің моделін құрудың мақсатқа лайықтылығы эксперимент жүзінде расталды.

Автор мақалада кәсіптік оқыту мамандарын кәсіби даярлау барысында анықталған міндеттерін табысты жүзеге асыру үшін, болашақ педагогтардың кәсіби ұтқырлығының жалпы құрылымын авторлық көзқарас тұрғысынан оқырмандарға жеткізуді мақсат етеді.

Бірақ ол үшін белгілі бір жеке және кәсіби қасиеттерге ие болуы керек.

Ал игерген мамандығымен жұмысын одан ары қарай жалғастыру үшін кез келген мамандықтың иесі заманауи өнеркәсіптік-техникалық, ақпараттық-технологиялық жаңалықтар мен өзгерістердің үдемелі қарқынына ілесуі мақсатында өз кәсіби біліктілігін, кәсіби ұтқырлығын үнемі және толыққанды арттырып отыруы қажет.

Горюнованың [7] ұсынған түсіндірмесі біз үшін ұнамдырақ болып тұр.

Нақтырақ айтқанда әңгіме бұл жерде маманның үздіксіз әлеуметтік-кәсіптік дамуы туралы болып тұр, егер ол табиғи жолменен өзінің кәсіптік қызметімен ұтқырлықтың мейлінше жоғары деңгейіне дейін «өссе», оның бұл саладағы алдыңғы жүріп өткен жолында жинақталған тұтас жұмыс тәжірибесі одан ары қарай кәсіптік өсуі және дамуы үшін мықты іргетасты қамтамасыз етеді.

Объективтік жақтарына мәртебелік позициясы үшін мамандығын амалсыздан өзгертуге алып келетін ғылыми-техникалық және әлеуметтік-экономикалық алғышарттар, сондай-ақ осы өзгерістер процесінің өзі жатады.

Студенттерге дәріс оқығанда оқытудың әдіс-тәсілдерін тиімді пайдадалануды мақсат тұтатын оқытушылар білімгердің сабаққа деген қызығушылығын арттыру үшін, оны білімге баулу үшін әр түрлі тәсілдерді қарастыруы керек, ең бастысы оларды жалықтырмауы қажет.

Студенттерге дәріс оқығанда оқытудың әдіс-тәсілдерін тиімді пайдадалануды мақсат тұтатын оқытушылар білімгердің сабаққа деген қызығушылығын арттыру үшін, оны білімге баулу үшін әр түрлі тәсілдерді қарастыруы керек, ең бастысы оларды жалықтырмауы қажет.

Сол үшін сабақ өткізудің әлемдік деңгейдегі соңғы жаңалықтарымен таныс болғаны дұрыс.

Сырдың ортаңғы ағысы палеолит дәуірінен бастап адам баласына өз мәдениетін қалыптастыру үшін барынша ықпал жасағаны белгілі.

Археологтар үшін керамика бөлшектері өте маңызды болып табылады.

Нысанның нақты жасын анықтау үшін археологиялық қазба жұмыстарын жүргізу керек.